YIL BAŞLANGICI

Modern takvimlerde yılın ilk gününü belirlemek için kullanılan mevcut tarihler (Miladi takvimde 1 Ocak [İsa'nın ölümü] veya Arap takviminde Muharrem 1 [Hicret] gibi), belirli tarihi olaylara dayalı olarak seçilmiş keyfi tarihlerdir.

Bilimsel olarak konuşursak, güneş yılı, Dünya'nın eğikliğinden ve her yıl aynı zamanlarda tekrarlanan güneş karşısındaki konumundan kaynaklanan 4 açık belirtece sahiptir:

• İlkbahar Ekinoksu (gündüz-gece eşitliği)
• Sonbahar Ekinoksu (gündüz-gece eşitliği)
• Yaz Gündönümü (en uzun gün)
• Kış Gündönümü (en uzun gece)

 

Bu belirteçler, hem hayvan hem de bitki türlerinin davranışlarını buna göre uyarlayarak bu değişikliklere tepki vermesi açısından oldukça güvenilirdir. Kuran’ın kuzey yarımkürede bulunan Orta Doğu bölgesinde nazil olduğunu biliyoruz; bu sebeple mevsimleri kuzey yarımküreye göre incelemek gerekir.

Bir ay-güneş takviminin en mantıklı uygulaması, bu sabit tarihlerden hangisinin işaretçi olacağına karar vermek ve ardından bu tarihte veya sonrasında meydana gelen ilk hilali 1. ayın 1. günü olarak saymaya başlamak gerekir.

DÖRT HARAM AY

Bir takvime dahil etmemiz için bize verilen diğer bilgi ise (deniz avları hariç) tüm vahşi av hayvanlarının avlanmasının yasak olduğu dört haram aydır.

9:36 Gökleri ve yeri yarattığı zaman koyduğu yasasında, Tanrı’nın yanında ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü haram aylardır. İşte dosdoğru olan hesap budur. O aylarda (savaşarak) kendinize zulmetmeyiniz. Ama müşrikler sizinle savaşırlarsa siz de onlarla savaşın…

5:1 Gerçeği onaylayanlar, anlaşmalarınızı uygulayın. Size okunacak olanların dışındaki hayvanlar size helal kılındı. Yalnız yasaklı iken avlanmayı helal saymamak koşuluyla...

5:96 Deniz hayvanlarını avlamak ve onları yemek size helal kılındı. Size ve yolculara geçimlik olmak üzere... İhramlı bulunduğunuz sürece kara avı size yasaklandı.

Biraz daha araştırınca, bu ardışık dört aylık dönemin kış mevsimlerinde olması gerektiği bariz hale gelir. 9. surede okunan ültimatom; dört haram ayların yaz sıcağının başlamasıyla sona erdiğini kanıtlar.

9:1-5 Allah ve Peygamber'inden kendileriyle antlaşma yapmış olduğunuz müşriklere bir ihtar! Yeryüzünde dört ay daha dolaşın, bilin ki siz Tanrı’yı aciz bırakamazsınız ve Tanrı inkarcıları rezil eder. Bu, aynı zamanda, Tanrı ve elçisinden tüm halka, büyük hac günü yayımlanmış bir bildiridir: Tanrı ve elçisi putperestlerden uzaktır. Tövbe ederseniz sizin için daha iyidir. Dönerseniz, bilin ki siz Tanrı’yı aciz bırakamazsınız. İnkarcılara acı bir azabı müjdele.  Ancak, kendileriyle yaptığınız anlaşmanın koşullarına eksiksiz uyan ve size karşı başkalarıyla iş birliğinde bulunmayan putperestlerin anlaşmasını tanıdığınız süreye kadar uygulayın. Tanrı erdemlileri sever. Haram aylar çıkınca, o müşriklerle karşılaştığınız yerde savaşın. Onları yakalayın, onları kuşatın ve her hareketlerini izleyin. Tövbe edip salatı gözetir ve zekatı verirlerse yollarını serbest bırakın. Tanrı Bağışlayandır, Rahimdir.

9:81 Tanrı’nın elçisine muhalefet ederek geride kalanlar, oturup kalmalarına sevindiler. Mallarıyla, canlarıyla mücadele etmekten hoşlanmadılar. Bir de "Bu sıcakta savaşa çıkmayın." dediler. De ki: "Cehennem ateşi daha sıcaktır." keşke anlasalardı!

Takvimin başlangıç tarihi için yaptığımız seçimlere geri dönersek dört haram ayın, yazın gelişiyle sona erdiğini görüyoruz. Yani yeni yıl ve haram aylar, İlkbahar Ekinoksu'nun olduğu ayda (Mart) hilali görünce başlamalıdır.

13. AY

Ay-güneş takvimine sahip olmak, yılı mevsimlerle uyumlu hale getirmek, mahsul ve hasat planlamak ve vahşi yaşamın doğal döngüsünü bilmek söz konusu olduğunda son derece mükemmeldir. Ancak ele alınması gereken bir konu vardır; bazı güneş yıllarında meydana gelen 13. ay.

Bir kameri ayın uzunluğu ortalama 29.54 gün olduğundan, bazen 365 günlük yıl içinde 13. yeniayın veya dolunayın görülmesinin mümkün olduğu anlamına gelir. Sorun, bu fazladan ayın ortaya çıkmasında değildir (çünkü bu, güneş yılının uzunluğu içinde ayın döngüsünün doğal bir olgusudur). Sorun; fazladan ayın nasıl ele alındığıdır

9:37 Aylara yapılan ilave, olsa olsa küfre yapılmış bir ilavedir: İnkarda direnenlerin çarpıtma yöntemidir bu; Tanrı’nın haram kıldığı ay sayısına denk getirmek amacıyla bu uygulamayı bir yıl serbest bir yıl yasak sayıyorlar ve işte bu şekilde Tanrı’nın yasakladığını meşru görüyorlar. Kötü fiilleri onlara pek cazip göründü; kaldı ki Tanrı inkara kafir bir toplumu doğru yola yöneltmez.

Kuran bize, önceki nesillerin 13. ayı bazı yıllarda sayarak, bazılarında ise tamamen görmezden gelerek manipüle ettiklerini, böylece Tanrı’nın emrettiği dönemde yaban hayatı avını helal kılmak için haram ayların doğru başlangıcını saptırdıklarını söyler. Bu konuyu ele almak için, Kuran en basit cevabı, bir güneş yılı içinde meydana gelen 13. ayı göz ardı etmek ve böylece güneş yılı içinde sadece 12 ay bulunması gerektiği talimatına uymak olarak hükmeder:

9:36 Gökleri ve yeri yarattığı zaman koyduğu yasasında, Tanrı’nın yanında ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü haram aylardır. İşte dosdoğru olan hesap budur…

17:12 Geceyi ve gündüzü iki ayet kıldık. Rabbinizin nimetlerini arayasınız ve yılların hesabını bilesiniz diye gecenin ayetini sildik, gündüzün ayetini aydınlık kıldık. Biz her şeyi ayrıntısıyla açıklarız.

Bu nedenle, bir yıl içinde (yani kış gündönümünden sonraki kış gündönümüne kadar) ortaya çıkan 12 yeniaydan sonraki herhangi biri, yıl sayımında göz ardı edilir ve 'sıfır ayı' olarak değerlendirilmelidir.

SONUÇ