MİRAS AYETLERİ


Miras ayetlerinde matematiksel sorunlar olduğu iddia edilir. Bu iddialar ile Kuran’ın tanrısal olmadığı, Muhammed peygamberin kitabı “uydururken” hata yaptığı söylenir. Fakat böyle bir şey yoktur; sorun Türkçe Kuran çevirilerinden kaynaklanmaktadır…

Diyanet İşleri Meali:

4:11-12 Allah, size, çocuklarınız (ın alacağı miras) hakkında, erkeğe iki dişinin payı kadarını emreder. (Çocuklar sadece) ikiden fazla kız iseler, (ölenin geriye) bıraktığının üçte ikisi onlarındır. Eğer kız bir ise (mirasın) yarısı onundur. Ölenin çocuğu varsa, geriye bıraktığı maldan, ana babasından her birinin altıda bir hissesi vardır. Eğer çocuğu yok da (yalnız) ana babası ona varis oluyorsa, anasına üçte bir düşer. Eğer kardeşleri varsa, anasının hissesi altıda birdir. (Bu paylaştırma, ölenin) yapacağı vasiyetten ya da borcundan sonradır. Babalarınız ve oğullarınızdan, hangisinin size daha faydalı olduğunu bilemezsiniz. Bunlar, Allah tarafından farz kılınmıştır. Şüphesiz Allah, hakkıyla bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir. Eğer çocukları yoksa, karılarınızın geriye bıraktıklarının yarısı sizindir. Eğer çocukları varsa, bıraktıklarının dörtte biri sizindir. (Bu paylaştırma, ölen karılarınızın) yaptıkları vasiyetlerin yerine getirilmesi yahut borçlarının ödenmesinden sonradır. Eğer sizin çocuğunuz yoksa, bıraktığınızın dörtte biri onlarındır. Eğer çocuğunuz varsa, bıraktığınızın sekizde biri onlarındır. (Yine bu paylaştırma) yaptığınız vasiyetin yerine getirilmesinden yahut borçlarınızın ödenmesinden sonradır. Eğer kendisine varis olunan bir erkek veya bir kadının evladı ve babası olmaz ve bir erkek veya bir kız kardeşi bulunursa, ona altıda bir düşer. Eğer (kardeşler) birden fazla olurlarsa, üçte birde ortaktırlar. (Bu paylaştırma varislere) zarar vermeksizin yapılan vasiyetin yerine getirilmesinden yahut borcun ödenmesinden sonra yapılır. (Bütün bunlar) Allah'ın emridir. Allah, hakkıyla bilendir, halimdir (hemen cezalandırmaz, mühlet verir.)

Bu meale göre miras paylaşımında 1/1 oran yakalanmaz; 1,125 çıkar. Buna yapılan itirazlar için “avliye” ve “reddiye” diye saçma argümanlar uydurulmuştur. Buna göre;  miras oranlarının paylarının toplamı paydadan büyük olduğunda pay ve paydayı eşitleme yapılır ve buna “avliye” denir. Tersi durumda (payda paydan büyük olursa) pay paydaya eşitlenir ve buna da “reddiye” denir. Ancak bunların hepsi, yapılan hatalara karşılık uydurulmuş şeylerdir. Tanrı, toplam üç ayetle (4:11, 4:12, 4:176) miras oranlarını belirtmiştir ve herhangi bir matematiksel hata yoktur. Bu konudaki hesaplamalara makalenin sonunda ulaşacaksınız...

Diğer bir konu da 4:11 ayetinden "erkeğin kadından 2 kat fazla miras payı olduğu" çıkarımını yapmaktır. Öncelikle bilinmelidir bu konudan EMİR olarak değil, tavsiye olarak söz edilir; "Tanrı size, çocuklarınız hakkında; erkek çocuğunuza, kız çocuğunuzun payının iki katını tavsiye eder..." Ayrıca yine ayette belirtilen bu "2 kat fazlalık" paylaşımı; kadın ve erkek arasında değil, vefat edenin erkek ve kız çocukları arasında olmasıdır. Bilindiği üzere, vefat eden bir kişinin anne ve babası sağsa; iki taraf da eşit miras alır.

Çocuklar için yapılan bu paylaşımın özünde kadın veya erkek olmanın bir ilgisi yoktur. Buradaki farkın gerekçesi cinsiyet değil, toplumsal roller/işlevselliktir. Tavsiye edilen paylaşım erkeğin, kadından farklı olarak; çalışan, kazanan ve ailenin geçimini sağlamada sorumluluğunun olduğu bir yaşam tarzının gerçekliğine göre yapılmıştır. Kuran'ın indiği zamanda erkeğe; evleneceği kadına mehir vermesi (4:4), çocuk varsa anneye + bebeğe bakması (2:233), kadınları gözetip kollaması (4:34), boşanma durumunda eşi hamile ise doğurana kadar ona bakması + bebek doğunca da emzirilmesi için gereklileri karşılaması (65:6) gibi çeşitli roller atanmıştır. Ki bu Homo Sapiens'in ilk zamanlarına hatta öncesindeki Hominidlere kadar bile dayanır (erkek, neslin ilerlemesi için gebe kalana ve yavruya güvenli ortam sağlayıp, avlanma görevini üstlenmiştir). Eğer toplumsal roller değişecek olsa, yani kadın ve erkek yer değiştirecek olsalardı; o zaman kız evladın payı erkek evladın payının iki katı olarak tavsiye edilirdi. Ayetin gerekçesi dikkate alındığında bugün; paylaşımın eşit veya muhtaçlık seviyesine göre yapılması Kuran'a daha uygun olur.

Ayrıca bilinmelidir ki ölüme yaklaştığını hisseden kişi vasiyet yazmalıdır (2:180). Eğer vasiyet yazamadan ölmüşse, miras ayetlerindeki paylaşım uygulanır. Her zaman ama her zaman ilk sıralama; vasiyet + geride bırakılan borçların ödenmesidir (4:11-12). Yani aslında Kuran; miras bırakan kişinin değişik kültürlerde ortaya çıkan durumlara, özel sorunlara, çeşitli ihtiyaçlara göre geride bırakacağı mirası ayarlamasına olanak ve öncelik verir. Örneğin bugün; kız çocuğu fakir, erkek çocuğu zengin olan bir ebeveyn, mirasın daha büyük bir kısmını kızına vasiyet etmek isteyebilir. Geride bırakacağı karısı veya kocası, annesi veya babası hasta ise ve hastalığı sebebiyle maddi güce ihtiyaç duyuyorlarsa, miras bırakan kişi bu esneklikle eşine veya anne-babasına mirasının büyük bir kısmını vasiyet edebilir vs.

"Matematiksel sorunlar" diye algıya sebep olan hatalı çevirilerdeki sorunları görmek için, söz konusu ayetlerin detaylı incelemelerine aşağıdaki "PDF OLARAK OKU/İNDİR" linkinden veya KuranMucizeler sayfasından ulaşabilirsiniz. Bu çalışma için emek harcayan Bilal Aksoy ve Prof. Dr. İbrahim Esinler’e teşekkürler.


Sorumluluk Reddi
Kesin olanı, gerçeği, en iyi Tanrı bilir.
Bu makalede okuduklarınızı süzgecinizden geçirmeden kabul etmemelisiniz.
Lütfen sitenin manifestosunu okuyunuz.


Son Güncellenme: 13.04.2022
[PDF OLARAK OKU/İNDİR]